Tips voor aanpassing van winter- naar zomerseizoen

Het hart van de meeste tennissers begint in deze periode van het jaar net iets sneller te kloppen. Na een lange winter is het nu bijna zo ver, de start van het zomerseizoen hangt in de lucht. Het verenigingsleven begint op te bloeien, er kan weer lekker in de buitenlucht gespeeld worden en het wedstrijdseizoen gaat van start met de landelijke voorjaarscompetitie. Voor de meeste tennissers echt een periode om je op te verheugen!

Hoewel de overgang van het winter- naar het zomerseizoen vooral plezierig is, kan deze omschakeling ook best lastig zijn. De meeste tennissers spelen in het winterseizoen namelijk op snelle en harde indoorbanen terwijl zij in de zomer juist op tragere en zachte banen spelen. Verder doen slechts enkele spelers in het winterseizoen aan wedstrijdtennis, terwijl in de zomer juist veel spelers deelnemen aan de voorjaarscompetitie en aan één of meerdere toernooien. Sommige spelers hebben aanvankelijk best wat moeite om zich aan te passen aan deze veranderingen.

In dit stukje zal ik enkele praktische tips geven die kunnen bijdragen aan een soepele overgang van winter- naar zomerseizoen. Mijn tips hebben betrekking op mindset, training en wedstrijdtennis.

Wat betreft mindset is het van belang om te erkennen dat de overgang lastig kan zijn. Er worden buiten nu eenmaal net andere eisen gesteld en oefening is nodig om hieraan tegemoet te kunnen komen. Om frustratie te voorkomen, dienen spelers een realistisch verwachtingspatroon te hebben. Probeer verder op expliciete wijze stil te staan bij de vooruitgang die je boekt en probeer moeilijkheden niet zozeer als een obstakel maar juist als een uitdaging te zien.

Tijdens de eerste trainingen en wedstrijden van het seizoen kan toepassing van de mentale basisvaardigheid ‘zelfspraak’ spelers helpen bij het verkrijgen van een dergelijke functionele mindset. Op het moment dat spelers merken dat zij gefrustreerd beginnen te raken, kunnen zij in stilte een korte boodschap aan zichzelf geven (bijvoorbeeld: “blijf positief”). Wanneer spelers gedurende enkele weken op systematische wijze bij opkomende frustratie oefenen met het geven van een soortgelijke boodschap, zal deze langzaam gaan werken als een trigger voor de gewenste mindset.

Wat betreft training raad ik spelers aan om in deze periode een tweetal kleine tactische aanpassingen te overwegen. Omdat er buiten veel meer luchtweerstand is en de ondergrond de bal meer doet afremmen tijdens de stuit, komt de bal buiten aanzienlijk trager aan. Mijn eerste tip is om relatief trage ballen met behoorlijk wat vaart terug te slaan. Ten tweede raad ik spelers aan om buiten met wat meer topspin te slaan. Zeker als er op een gravelbaan gespeeld wordt, zal een bal met topspin  na het stuitpunt doorversnellen, hetgeen een lastig probleem op kan leveren voor de tegenstander.

Wat betreft wedstrijdtennis is het van belang om tijdens de eerste weken van het zomerseizoen wekelijks oefenwedstrijden te spelen. Doel hiervan is tweeledig; het kunnen opdoen van wedstrijdritme èn het kunnen wennen aan het moeten omgaan met wedstrijdspanning. Realiseer je verder dat, als je nog op zoek bent naar jouw topvorm, het een stuk effectiever is om op vastheid, dus zonder al te veel risico’s te nemen, te spelen. Probeer een ruime foutenmarge (dus vrij hoog over het net en vrij ver van de lijnen) in te bouwen, zodat er weinig onnodige fouten gemaakt zullen worden en er weinig goedkoop verdiende punten naar de tegenstander gaan.

Ik hoop dat bovenstaande tips zullen bijdragen aan een plezierige en succesvolle start van het zomerseizoen. Als mijn tips vragen bij je oproepen, dan licht ik een en ander graag toe (info@tennisopmaat.nl).

Sportieve groet, Jonas Vogten tennistrainer Tennis Op Maat en sportpsycholoog VSPN®

Samenwerken in dubbelspel

Dubbelspel is een onderdeel van het tennisspel dat veel beoefend wordt en waar de meeste spelers veel plezier aan beleven. Door het veel voorkomende netspel krijgen rally’s vaak onverwachte wendingen, hetgeen dubbelspel erg speels en gevarieerd maakt. Dubbelspel heeft om vanzelfsprekende redenen een uniek karakter; het is het enige onderdeel binnen tennis dat je niet alleen beoefent, maar waarin samengewerkt wordt met een partner. In deze column ga ik dieper in op dubbelspel en geef ik enkele adviezen over hoe je als team op prettige en effectieve wijze kunt samenwerken.

Een bekend gezegde in tennis luidt: “Je bent zo sterk als je zwakste slag”. Het feit dat je samenspeelt in het dubbelspel biedt spelers een enorme mogelijkheid. Door goed af te stemmen met de vaardigheden van je partner kun je namelijk situaties of slagen die je nog minder goed beheerst gedeeltelijk vermijden. Dit maakt het mogelijk dat de teamprestatie beter is dan de afzonderlijke prestaties (“het geheel is meer dan de som der delen”).

Een eerste advies vloeit hieruit voort en luidt dat je als team heldere afspraken maakt. Deze afspraken gaan onder andere over wie aan welke kant staat, wie de ballen die door het midden komen terugslaat, of je oploopt naar het net als de bal ondiep komt, of er gewisseld wordt als er een lobje komt, hoe je de service plaatst. Zorg dat de afspraken duidelijk zijn en kom er na de wedstrijd of training nog even op terug. Na enige tijd zal je merken dat je weet wat je partner gaat doen en dat je hierop kunt vertrouwen.

Probeer hiernaast gezamenlijk de te spelen tactiek overeen te komen. Sommige teams kiezen er voor om op elke kortere bal aan te vallen en door te stomen naar het net, terwijl andere teams behoudender spelen en de tegenstander de fout willen laten maken. Weer andere teams bepalen dat zij service/volley spelen omdat zij over een goede service beschikken. Welke tactiek je ook kiest, vertaal hem altijd naar concrete doelstellingen, zodat helder is wie wat in een specifieke situatie doet.

In het dubbelspel kun je elkaar coachen en feedback geven. In zijn algemeenheid is het doel van coachen om het zelfvertrouwen te verhogen. Dan heb je namelijk de grootste kans dat je partner het volgende punt zo goed mogelijk speelt. Dit houdt in dat als je maatje een goede bal heeft geslagen, dat je dit als het ware uitvergroot door hier een compliment voor te geven (direct: “Wat een geweldige forehand!”, indirect: “Hoe lukt het jou toch telkens om die forehand zo geweldig te spelen?”). Als je maatje een mindere bal slaat of zelfs een fout maakt, probeer hier luchtig op te reageren en te benadrukken wat hij wel goed heeft gedaan (“Jammer, goed je best gedaan!”). Spelers verschillen in de mate waarin zij het prettig vinden om tijdens wedstrijden met elkaar te praten. Probeer hier over te communiceren en hier afspraken over te maken.

Verder is het van belang dat een team een teamgevoel heeft en dit gevoel ook uitstraalt. Hoewel je dit zeker niet kunt afdwingen, zijn er wel enkele manieren om een teamgevoel te stimuleren. Wanneer teams zichzelf gezamenlijke doelen stellen, gezamenlijke normen overeenkomen, een duidelijke taakverdeling hebben, opofferingen maken (bijv. eerder terugkomen van vakantie, de vorige avond vroeg naar bed gaan), dan groeit het teamgevoel. Veel spelers vinden het hiernaast prettig om een soort ritueel te hebben na een goed gespeeld punt, meestal een ‘high five’ of iets dergelijks.

Ik hoop dat jullie met behulp van bovenstaande tips nog meer zullen genieten van alles wat dubbelspel zo leuk maakt en dat jullie als team effectiever zullen functioneren.

Jonas Vogten, sportpsycholoog VSPN® tennistrainer Tennis Op Maat